ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ - Τα 2 περιστρεφόμενα γλυπτά & η στήλη του Γεράσιμου Σκλάβου, Παναθήναια της Συγχρόνου Γλυπτικής, 1965 INTERPLANETARY LIGHT - The 2 rotating sculptures & the column of Yerassimos Sklavos, Panathenaia of Contemporary Sculpture, 1965
Τελευταία επικαιροποίηση, 24 Μαΐου 2020 - Last update, 24 May 2020
Τα Παναθήναια της Συγχρόνου Γλυπτικής (08/09-08/11/1965) ήταν μία διεθνούς ακτινοβολίας Έκθεση γλυπτικής που φιλοξενήθηκε στην Αθήνα, στον Λόφο των Μουσών (Φιλοπάππου) με έργα διακεκριμένων ξένων καλλιτεχνών, αλλά και με έργα Ελλήνων καλλιτεχνών.
Λόγω της σύγχυσης που δημιουργήθηκε από την παρουσίαση των 2 γλυπτών ως ζεύγος με την ως άνω κοινή ονομασία, τελικά η «Απόδραση της Ύλης» ταυτίστηκε με το «Διαπλανητικό Φως» και απέκτησε διπλή ονομασία, ενώ ο «Πλανήτης της Ψυχής» παρέμεινε με μία ονομασία, μέχρι και σήμερα, όπου εκτίθεται στο Musée des Beaux-Arts de Dijon .
Στο κάτω μέρος της πλάκας αυτής είναι γραμμένος ο τίτλος του έργου με τον οποίο συμμετείχε στην έκθεση Παναθήναια, το υλικό κατασκευής των 2 γλυπτών και το έτος δημιουργίας τους:
6. Βασίλης Φιοραβάντες «Γεράσιμος Σκλάβος», Εκδόσεις Παρουσία, Φωτογραφία εξωφύλλου με τίτλο: ο Γ. Σκλάβος δίπλα από το έργο του «Πλανήτης της ψυχής»
7. Βασίλης Φιοραβάντες «Γεράσιμος Σκλάβος», Εκδόσεις Παρουσία, Φωτογραφία α/α 15 στο μέσον του βιβλίου με τίτλο: «Διαπλανητικό φως», «Πλανήτης της ψυχής»
8. «Πλανήτης της Ψυχής». Φωτογραφία έργου, α/μ, “Planète de l’âme”, 1964.Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
9. «Πλανήτης της Ψυχής». Εμπροσθόφυλλο. Έντυπο ατομικής έκθεσης, «Εργαστήριο Σκλάβος»,Αίθουσα Τέχνης Χίλτον, Αθήνα, 05/1966. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
10. Βασίλης Φιοραβάντες «Γεράσιμος Σκλάβος», Εκδόσεις Παρουσία, Φωτογραφία α/α 5 στο μέσον του βιβλίου με τίτλο: «Απόδραση της ύλης», 1964, Ροζ Πορφυρίτης Αιγύπτου, 76x74x54 cm.
11. Μ. Κοτζαμάνη, «Τηλεγλυπτική. Μέθοδος και πιστεύω του Γ. Σκλάβου», ΕΙΚΟΝΕΣ, 03/06/1966 σελ. 43. «Απόδραση της Ύλης». Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
κιν./mob. 0030 6970257011
Τα Παναθήναια της Συγχρόνου Γλυπτικής (08/09-08/11/1965) ήταν μία διεθνούς ακτινοβολίας Έκθεση γλυπτικής που φιλοξενήθηκε στην Αθήνα, στον Λόφο των Μουσών (Φιλοπάππου) με έργα διακεκριμένων ξένων καλλιτεχνών, αλλά και με έργα Ελλήνων καλλιτεχνών.
Όσοι εν ζωή Έλληνες καλλιτέχνες έλαβαν μέρος στην Έκθεση,
έπρεπε να συμμετάσχουν με ένα μόνον έργο τους1.
Panathenaia of Contemporary Sculpture (08/09 - 08/11/1965) was an international sculpture Exhibition hosted
in Athens, on the Hill of the Muses (Filopappou) with works of distinguished
foreign artists, but also with works of Greek artists. Those living Greek
artists who took part in the Exhibition had to participate with only one of
their works1.
Ο Γεράσιμος Σκλάβος συμμετείχε με το «Διαπλανητικό Φως»2 . Επειδή όμως, προφανώς,
ήθελε να διαφωτίσει και να εμπνεύσει τους επισκέπτες της Έκθεσης στον μέγιστο
βαθμό, αναφορικά με τα έργα του σε αισθητικό, τεχνικό και θεωρητικό επίπεδο
αποφάσισε να παρουσιάσει 2 ξεχωριστά δημιουργήματά του ως μία σύνθεση με τον παραπάνω
τίτλο και
παράλληλα να τα πλαισιώσει με μία εγχάρακτη μαρμάρινη στήλη όπου πάνω της
έγραψε την Θεωρία του περί Τηλεγλυπτικής - Τηλεαφής στη Γη και στο Διάστημα και την εφαρμογή της. Τα 2
γλυπτά περιστρέφονταν με ειδικούς μηχανισμούς πάνω στις βάσεις τους, δίπλα-δίπλα
σε αντίστροφη φορά και η εγχάρακτη πλάκα ήταν τοποθετημένη κάτω από το έργο3.
Yerassimos Sklavos participated with
"Interplanetary Light"2. However, because he obviously
wanted to enlighten and inspire the visitors of the Exhibition to the maximum
extent, regarding his works on an aesthetic, technical and theoretical level,
he decided to present two separate creations, as a synthesis, with the above
title and at the same time to frame them with an engraved marble column on
which he wrote his Theory of Telesculpture – Telecontact on Earth and in Space
and its application. The 2 sculptures were rotated with special mechanisms on
their bases, side by side in reverse direction and the engraved plate was
placed under the work3.
Τα δύο αριστουργηματικά και αντιπροσωπευτικά έργα της
πρώτης Τηλεγλυπτικής τεχνικής του (με χρήση φλόγας οξυγόνου-ακετυλενίου) από ροζ γρανίτη Αιγύπτου τα οποία επέλεξε ήταν τα: «Πλανήτης της Ψυχής» (Planète de l'âme) (1964) και «Απόδραση της Ύλης» (Evasion de la matière) (1964).
He chose two masterpieces and
representative works of his first Telesculpture technique (using
oxygen-acetylene flame) made of Egyptian red porphyry granite: “Planet of Soul”
(Planète de l'âme) (1964) and "Escape of Matter" (Evasion de la matière) (1964).
Παρακάτω παρουσιάζονται φωτογραφίες της σύνθεσης «Διαπλανητικό Φως» και των δύο Τηλεγλυπτών ξεχωριστά:
Below you can see photos of the synthesis
"Interplanetary Light" and the two Telesculptures separately:
Λόγω της σύγχυσης που δημιουργήθηκε από την παρουσίαση των 2 γλυπτών ως ζεύγος με την ως άνω κοινή ονομασία, τελικά η «Απόδραση της Ύλης» ταυτίστηκε με το «Διαπλανητικό Φως» και απέκτησε διπλή ονομασία, ενώ ο «Πλανήτης της Ψυχής» παρέμεινε με μία ονομασία, μέχρι και σήμερα, όπου εκτίθεται στο Musée des Beaux-Arts de Dijon .
Due to the confusion created by the
presentation of the two sculptures as a couple with the above common name,
finally "Escape of Matter" was identified also as
"Interplanetary Light" and acquired a double name, while "Planet
of Soul" kept only it’s original name up to this day, where it is on
display at Dijon Museum of Fine Arts.
Η εγχάρακτη στήλη από
Πεντελικό μάρμαρο με τίτλο «Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ - ΤΗΛΕΑΦΗΣ - ΤΗΛΕΓΛΥΠΤΙΚΗΣ»13 , διαστάσεων 60x37x2 εκ., εικονίζεται παρακάτω (Συλλογή Ν. Σκλάβου,
φωτό: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-7 ΗΜΕΡΕΣ-Αφιέρωμα 24/01/1999).
The Pentelic marble engraved column entitled
"A' LABORATORY of - TELECONTACT - TELESCULPTURE"13, 60x37x2
cm, is shown below. At the bottom of this plate is written the title of the
work, the construction material of the 2 sculptures and the year of their
creation.
Στο κάτω μέρος της πλάκας αυτής είναι γραμμένος ο τίτλος του έργου με τον οποίο συμμετείχε στην έκθεση Παναθήναια, το υλικό κατασκευής των 2 γλυπτών και το έτος δημιουργίας τους:
ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ
GRANIT EGYPTE 1964
Παρακάτω δύο αποκαλυπτικές φωτογραφίες όλου του Έργου.
Τα δύο γλυπτά βρίσκονται πάνω στα περιστροφικά βάθρα τους. Η μαρμάρινη επιγραφή είναι τοποθετημένη στο έδαφος, στο διάκενο ανάμεσα στα δύο βάθρα.
Στην 1η [14], αριστερά της επιγραφής φαίνεται ο «Πλανήτης της Ψυχής» και δεξιά η «Απόδραση της Ύλης». Μία γυναίκα έχει συγκεντρώσει την προσοχή της στην επιγραφή.
Στην 2η [15], η οποία έχει ληφθεί από άλλη οπτική γωνία, αριστερά της επιγραφής φαίνεται η «Απόδραση της Ύλης» και δεξιά ο «Πλανήτης της Ψυχής».
Η παρακάτω φωτογραφία του έργου [16] διακρίνεται από υψηλή αισθητική και συμβολική αξία, αφού πίσω από το Διαπλανητικό Φως δεσπόζει η Ακρόπολη. Τα Τηλεγλυπτά του Γεράσιμου Σκλάβου συντονίζονται με την Ακρόπολη όπου αποτελεί, με βάση τη θεωρία του, Σταθμό Τηλεδιευθύνσεως - Τηλεκινήσεως. Το Φως της Ακροπόλεως συνδυάζεται με το Διαπλανητικό Φως και δημιουργείται ένας διαχρονικός δεσμός που γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον στα πεδία της Νόησης, της Φιλοσοφίας, της Τέχνης και της Τεχνικής.
Με βάση το ακόλουθο φωτογραφικό υλικό, διερευνήθηκε ποιο γλυπτό περιστρεφόταν αριστερόστροφα και ποιο δεξιόστροφα. Απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν μπορεί να δοθεί με τα υπάρχοντα στοιχεία, όμως διαπιστώθηκε ότι είτε η ταχύτητα, είτε η διάρκεια περιστροφής των δύο τηλεγλυπτών δεν ήταν η ίδια. Ως αποτέλεσμα, για κάθε σταθερό σημείο παρατήρησης του Έργου, να προκύπτουν πολλοί περισσότεροι συνδυασμοί όψεων από το αναμενόμενο.
Με αυτό το τέχνασμα αναδεικνύεται, για μια ακόμη φορά, η θαυμαστή, καλλιτεχνική και κατασκευαστική ευφυία του Γεράσιμου Σκλάβου, αφού, κάθε φορά που ο επισκέπτης έβλεπε το Έργο, απολάμβανε με έκπληξη έναν διαφορετικό συνδυασμό όψεωνˑ διαστημικές τηλε-μεταμορφώσεις της ύλης σε αμέτρητους συνδυασμούς.
Συμπερασματικά, το Διαπλανητικό Φως ήταν ένα συνθετικό και ταυτόχρονα πρωτοποριακό έργο, αφού παρουσίαζε ένα ζεύγος περιστρεφόμενων γλυπτών, σε αλληλεπίδραση τόσο μεταξύ τους, όσο και με την εγχάρακτη στήλη, και όλα μαζί σε αλληλεπίδραση με την Ακρόπολη και τον θεατή. Δηλαδή το έργο απαρτιζόταν από δύο γλυπτά, δύο ειδικές βάσεις με κρυφούς περιστρεφόμενους μηχανισμούς (ο ένας αριστερόστροφος και ο άλλος δεξιόστροφος) και μία μαρμάρινη επιγραφή.
Ο καλλιτέχνης έδωσε ζωή στα δύο γλυπτά του θέτοντάς τα σε κίνηση και, σε συνδυασμό με τον εγχάρακτο λόγο του και την Ακρόπολη, προσέφερε στο κοινό της έκθεσης μία ανεπανάληπτη και ταυτόχρονα πολυδιάστατη παράσταση!
Από την στιγμή που τα συστατικά του έργου χωρίστηκαν, δυστυχώς το Διαπλανητικό Φως έπαψε να υφίσταται.
In conclusion, “Interplanetary Light” was a synthetic and innovative Artwork, as it presented a pair of rotating sculptures, interacting with each other and with the engraved column and the entire Artwork interacting with Acropolis and the viewer.
The artist brought to life his two
sculptures by setting them in motion and, in combination with his engraved
speech and Acropolis, he offered the audience of the exhibition a unique and multidimensional
performance!Once the components of the project were separated, unfortunately "Interplanetary Light" ceased to exist.
Τα δύο γλυπτά βρίσκονται πάνω στα περιστροφικά βάθρα τους. Η μαρμάρινη επιγραφή είναι τοποθετημένη στο έδαφος, στο διάκενο ανάμεσα στα δύο βάθρα.
Στην 1η [14], αριστερά της επιγραφής φαίνεται ο «Πλανήτης της Ψυχής» και δεξιά η «Απόδραση της Ύλης». Μία γυναίκα έχει συγκεντρώσει την προσοχή της στην επιγραφή.
Below you can see two revealing
photos of the whole project. The two sculptures are located on their rotating
pedestals. The marble inscription is placed on the ground, in the gap between
the two pedestals.
In the 1st photo [14], at
the left of the inscription stands "Planet of Soul" and at the
right, "Escape of Matter". A woman has focused her attention on the
inscription.
Στην 2η [15], η οποία έχει ληφθεί από άλλη οπτική γωνία, αριστερά της επιγραφής φαίνεται η «Απόδραση της Ύλης» και δεξιά ο «Πλανήτης της Ψυχής».
In the 2nd photo [15], which had
been taken from a different angle, at the left of the inscription stands "Escape
of Matter" and at the right, "Planet of Soul".
The following photograph of the work
[16] is characterized by high aesthetic and symbolic value, since behind “Interplanetary
Light” the Acropolis of Athens can be seen. The Tele-Sculptures of Yerassimos
Sklavos are coordinated with Acropolis, which, based on Sklavos theory, is a
Teledirection - Telekinesis Station. The Light of Acropolis is combined with “Interplanetary
Light” and a timeless bond is created that bridges the past with the present
and the future in the fields of Mind, Philosophy, Art and Technique.
Με βάση το ακόλουθο φωτογραφικό υλικό, διερευνήθηκε ποιο γλυπτό περιστρεφόταν αριστερόστροφα και ποιο δεξιόστροφα. Απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν μπορεί να δοθεί με τα υπάρχοντα στοιχεία, όμως διαπιστώθηκε ότι είτε η ταχύτητα, είτε η διάρκεια περιστροφής των δύο τηλεγλυπτών δεν ήταν η ίδια. Ως αποτέλεσμα, για κάθε σταθερό σημείο παρατήρησης του Έργου, να προκύπτουν πολλοί περισσότεροι συνδυασμοί όψεων από το αναμενόμενο.
Με αυτό το τέχνασμα αναδεικνύεται, για μια ακόμη φορά, η θαυμαστή, καλλιτεχνική και κατασκευαστική ευφυία του Γεράσιμου Σκλάβου, αφού, κάθε φορά που ο επισκέπτης έβλεπε το Έργο, απολάμβανε με έκπληξη έναν διαφορετικό συνδυασμό όψεωνˑ διαστημικές τηλε-μεταμορφώσεις της ύλης σε αμέτρητους συνδυασμούς.
Based on the following photographic
material, it was investigated which sculpture rotated clockwise and which counterclockwise.
The answer to this question cannot be given with the existing data, but it was
found that either the speed or the rotation duration of the two Telesculptures was
not the same. As a result, for each fixed observing point of the synthetic work,
many more combinations of aspects, than the expected, emerge. With this trick, emerges the
admirable, artistic and constructive intelligence of Yerassimos Sklavos, since,
every time the visitor saw the Project, he was surprised to enjoy a different
combination of views - spatial tele-transformations of matter in countless
combinations.
Συμπερασματικά, το Διαπλανητικό Φως ήταν ένα συνθετικό και ταυτόχρονα πρωτοποριακό έργο, αφού παρουσίαζε ένα ζεύγος περιστρεφόμενων γλυπτών, σε αλληλεπίδραση τόσο μεταξύ τους, όσο και με την εγχάρακτη στήλη, και όλα μαζί σε αλληλεπίδραση με την Ακρόπολη και τον θεατή. Δηλαδή το έργο απαρτιζόταν από δύο γλυπτά, δύο ειδικές βάσεις με κρυφούς περιστρεφόμενους μηχανισμούς (ο ένας αριστερόστροφος και ο άλλος δεξιόστροφος) και μία μαρμάρινη επιγραφή.
Ο καλλιτέχνης έδωσε ζωή στα δύο γλυπτά του θέτοντάς τα σε κίνηση και, σε συνδυασμό με τον εγχάρακτο λόγο του και την Ακρόπολη, προσέφερε στο κοινό της έκθεσης μία ανεπανάληπτη και ταυτόχρονα πολυδιάστατη παράσταση!
Από την στιγμή που τα συστατικά του έργου χωρίστηκαν, δυστυχώς το Διαπλανητικό Φως έπαψε να υφίσταται.
In conclusion, “Interplanetary Light” was a synthetic and innovative Artwork, as it presented a pair of rotating sculptures, interacting with each other and with the engraved column and the entire Artwork interacting with Acropolis and the viewer.
Άρα είναι αδόκιμη η ακόμη και σήμερα χρήση της διπλής
ονομασίας για το μεμονωμένο γλυπτό «Απόδραση της Ύλης». Στην ονομασία και των δύο γλυπτών θα πρέπει να συμπληρωθεί η επεξήγηση (τμήμα του Έργου «Διαπλανητικό Φως» - έκθεση Παναθήναια 1965).
Για όσους ενδιαφέρονται να δουν τα διασωθέντα τμήματα του έργου από κοντά, το γλυπτό «Πλανήτης της Ψυχής», όπως προαναφέρθηκε, εκτίθεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Ντιζόν (47°19'18.0"N 5°02'34.0"E) ενώ το γλυπτό «Απόδραση της Ύλης» καθώς και η μαρμάρινη στήλη βρίσκονται στην αίθουσα «Γεράσιμος Σκλάβος» του Μεγάρου Μελά (37°58'52.5"N 23°43'42.3"E).
Σημειώσεις:
4. α/α 144 Φωτογραφία έργου, α/μ, Γεράσιμος Σκλάβος, «Διαπλανητικόν φως», 1964, γρανίτης πορφυρίτης Αιγύπτου, Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη.Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
5. Μαρία Κοτζαμάνη, «Και η Μπιεννάλε»,ΕΙΚΟΝΕΣ, 08/10/1965 (6 σσ.). Φωτογραφία «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Σελ. 30. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
5. Μαρία Κοτζαμάνη, «Και η Μπιεννάλε»,ΕΙΚΟΝΕΣ, 08/10/1965 (6 σσ.). Φωτογραφία «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Σελ. 30. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
7. Βασίλης Φιοραβάντες «Γεράσιμος Σκλάβος», Εκδόσεις Παρουσία, Φωτογραφία α/α 15 στο μέσον του βιβλίου με τίτλο: «Διαπλανητικό φως», «Πλανήτης της ψυχής»
8. «Πλανήτης της Ψυχής». Φωτογραφία έργου, α/μ, “Planète de l’âme”, 1964.Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
9. «Πλανήτης της Ψυχής». Εμπροσθόφυλλο. Έντυπο ατομικής έκθεσης, «Εργαστήριο Σκλάβος»,Αίθουσα Τέχνης Χίλτον, Αθήνα, 05/1966. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
10. Βασίλης Φιοραβάντες «Γεράσιμος Σκλάβος», Εκδόσεις Παρουσία, Φωτογραφία α/α 5 στο μέσον του βιβλίου με τίτλο: «Απόδραση της ύλης», 1964, Ροζ Πορφυρίτης Αιγύπτου, 76x74x54 cm.
11. Μ. Κοτζαμάνη, «Τηλεγλυπτική. Μέθοδος και πιστεύω του Γ. Σκλάβου», ΕΙΚΟΝΕΣ, 03/06/1966 σελ. 43. «Απόδραση της Ύλης». Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
12. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-7 ΗΜΕΡΕΣ-Αφιέρωμα 24/01/1999 «Ο Διεθνής Γεράσιμος
Σκλάβος» φωτογραφία σελ. 13.
13. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-7 ΗΜΕΡΕΣ-Αφιέρωμα 24/01/1999 «Ο Διεθνής Γεράσιμος Σκλάβος» φωτογραφία σελ. 29, με τίτλο «Το Μανιφέστο του Γεράσιμου Σκλάβου».
14. Μαρία Κοτζαμάνη, «Και η Μπιεννάλε»,ΕΙΚΟΝΕΣ, 08/10/1965 (6 σσ.). Φωτογραφία «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Σελ. 30. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
15. Έφη Φερεντίνου, «Τα Παναθήναια της Σύγχρονης Γλυπτικής: μια σημαντικώτατη καλλιτεχνική εκδήλωση. Γενική εντύπωση: Δοκιμή με αβέβαιες προοπτικές», ΖΥΓΟΣ, 08/1965 (11 σσ.) Τμήμα φωτογραφίας «Μια άποψη της εκθέσεως, διακρίνονται έργα και του Γερ. Σκλάβου». Σελ. 3/11. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
16. «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Γεράσιμος Σκλάβος, Παναθήναια 1965, Φωτογραφία: PHOTO ROLAND ESSEN, 24 Rue de la Montagne Sainte-Geneviève, Paris. ΑρχείοΤώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου: grekasdimitrios@yahoo.gr
13. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-7 ΗΜΕΡΕΣ-Αφιέρωμα 24/01/1999 «Ο Διεθνής Γεράσιμος Σκλάβος» φωτογραφία σελ. 29, με τίτλο «Το Μανιφέστο του Γεράσιμου Σκλάβου».
14. Μαρία Κοτζαμάνη, «Και η Μπιεννάλε»,ΕΙΚΟΝΕΣ, 08/10/1965 (6 σσ.). Φωτογραφία «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Σελ. 30. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
15. Έφη Φερεντίνου, «Τα Παναθήναια της Σύγχρονης Γλυπτικής: μια σημαντικώτατη καλλιτεχνική εκδήλωση. Γενική εντύπωση: Δοκιμή με αβέβαιες προοπτικές», ΖΥΓΟΣ, 08/1965 (11 σσ.) Τμήμα φωτογραφίας «Μια άποψη της εκθέσεως, διακρίνονται έργα και του Γερ. Σκλάβου». Σελ. 3/11. Αρχείο Τώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
16. «ΔΙΑΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΦΩΣ». Γεράσιμος Σκλάβος, Παναθήναια 1965, Φωτογραφία: PHOTO ROLAND ESSEN, 24 Rue de la Montagne Sainte-Geneviève, Paris. ΑρχείοΤώνη Π. Σπητέρη. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου: grekasdimitrios@yahoo.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου